این لیست فقط نکات جدای گفته شده معلم رو داره، نکته های جزوه رو نداره
۰از گروه ۱۳ و قبل ان نافلز نداریم
عناصری که در یک گروه قرار دارند از نظر ارایش الکترونی بیرون ترین لایه مشابه میباشد
مهمترین ویژگی فلز تمایل به از دست دادن الکترون و تبدیل به کاتیون است
مهمترین ویژگی نافزات تمایل به جذب الکترون و تبدیل شدن به انیون است
شبه فلزات الکترون میگیرند یا به اشتراک می گذارند
خواص فیزیکی شبه فلزات بیشتر شبیه به فلزات و خواص شیمیایی انها بیشتر شبیه نافلزات است
عناصر واسطه با از دست دادن الکترون به ارایش گاز نجیب نمی رسند به جز دو عنصر Ti Sc
عنصری با 4s2 4d4 یا 4s2 4d9 نداریم، به جاش از 4s یکی میره به 4d و تبدیل میشن به 4d10 و 4d5
گروه های ۱۴ و ۱۸ یون تشکیل نمی دهند
شعاع اتمی فاصله مرکز اتم تا بیرونی ترین لایه است
در نافلزات هرچه شعاع اتمی بزرگتر واکنش پذیری کمتر است
در فلزات هرچه شعاع اتمی بزرگتر واکنش پذیری بیشتر است
در انیون هرچه بار بیشتر شعاع بزرگتر
در کاتیون هرچه بار بیشتر شعاع کوچکتر
در جدول تناوبی :
-از چپ به راست فلز کاهش و نافلز افزایش میابد
-از بالا به پایین فلز افزایش میابد و نا فلز کاهش میابد
-عدد اتمی چپ به راست و بالا به پایین افزایش میابد
-تعداد لایه از بالا به پایین افزایش و از چپ به راست ثابت
-شعاع اتمی از بالا به پایین افزایش و از چپ به راست کاهش
-شعاع یونی در گروه از بالا به پایین افزایش میابد
-واکنش پذیری نافزات از بالا به پایین کاهش میابد
-واکنش پذیری فزات از بالا به پایین افزایش میابد
هرچه اتم سریعتر الکترون بگیرد یا از دست بدهد و به ارایش s2 p6 برسد واکنش پذیرتر است
واکنش پذیرترین گروه فلزات – گروه ۱
واکنش پذیرترین گروه نافلزات – گروه ۱۷
واکنش پذیرترین فلز – Fr
واکنش پذیرترین نافلز – F
هالوژن ها در حالت تک اتمی دارای فعالیت شیمیایی، از بالا به پایین کاهش دارند، در دو اتمی واکنش پذیری انها مانند گاز های نجیب است، از بالا به پایین بی تغییر
در انیون هرچه عدد اتمی کمتر تمایل برای تولید یون پایدار کمتر
در کاتیون هرچه عدد اتمی کمتر تمایل برای تولید یون پایدار بیشتر
در یک واکنش انجام شده فراورده ها از واکنش دهنده ها پایدارتر هستند
هرچه عنصر واکنش پذیری زیادی داشته باشد:
-شرایط نگهداری ان سخت تر است
-شرایط استخراج ان سخت تر است
-پایداری ان پایین تر است
-ترکیب ایجاد شده توسط عنصر از خود عنصر پایدار تر است
اگر چگالی ماده ای را داشتیم باید جرم مولی ان ماده نیز محاسبه شود
درصد خلوص هر ماده ای بدهند با یخواهند جرم ان ماده ناخالص است
جرم مولی همیشه خالص است
اگر مقدار یک فراورده در صورت ماده داده شود و بازده را بخواهند ان مقدار فراورده عمل شده و مجهول است برای محاسبه نظری
در بازده درصد برخلاف خلوص می توان از واحد های دیگر استفاده کرد
در بازده درصد مانند درصد خلوص صورت و مخرج یکسان می باشند
در بازده درصدی مانند درصد خلوص عدد صورت از عدد مخرج باید کوچکتر باشد (یعنی فراورده ی عملی همیشه از نظری کمتر است) زیرا:
-وسایل مورد استفاده برای اندازه گیری دقیق نباشند
-عدم دقت فرد اندازه گیری کننده
-مواد واکنش دهنده خالص نباشند
-در اینجا یک واکنش ممکن است فراورده ناخواسته تولید کنند
-ممکن است تمام مواد واکنش دهنده در واکنش شرکت نکنند
منابع تجدید ناپذیر منابعی هستند که سرعت مصرف و استخراج انها نسبت به سرعت تولید انها بیشتر است
عناصر چند ظرفیتی مانند اهن، مس، کبالت، کروم، منگنز، نیکل معمولا با ظرفیت ۲ خود تا اسید واکنش می دهند
Fe+HCl-> FeCl2+H2
C6H12O6->C2H5OH+CO2
Al2+Fe2O3->Al2O3+Fe
نیتروژن می تواند ۳ پیوند اشتراکی ایجاد کند ولی ترکیب های ان محدود است
ترکیباتی که فقط c و h داشته باشد حتما نا قطبی اند و در اب حل نمی شوند
پایه ی ترکیبات الی (زنده) بر مبنای کربن می باشد
مهمترین ترکیبات الی هیدروکربن ها هستند
ساده ترین هیدروکربن متان (ch4) می باشد
اتن به عنوان سه گروه الکن ها دارای نام اتیلن نیز می باشد
اتین به عنوان سه گروه الکین ها دارای نام استیلن نیز می باشد (به عنوان هوا برش)
برای واکنش پذیری هیدروکربن ها به تعداد اتم های اطراف کربن نگاه می کنیم، اگر اطراف کربن ۴ اتم باشد واکنش پذیری در حد صفر است، اگر سه اتم باشد واکنش پذیری دارد (الکن) اگر دو اتم باشد واکنش پذیری بالایی دارد (الکین)
از واکنش هیدروژناسیون برای تبدیل الکن به الکان استفاده می شود
برای تشخیص الکن از برم مایع استفاده می شود، رنگ قرمز را بی رنگ می کند
فرمول کلی ترکیبات سیکلو مانند الکن ها به صورت CnH2n است
ترکیبات سیکلو به صورت یک در میان پیوند دوگانه دارند
ترمودینامیک
گرما : 1) گرماده : علامت Q سمت راست واکنش است
2) گرماگیر : علامت Q سمت چپ واکنش است
دما (c, k, t یا θ) = کمیتی است که میزان سردی و گرمی اجسام را مشخض می کند، میانگین تندی یا میانگین انرژش جنبشی ذرات، دما بیان کننده یک ویژگی ماده است
گرما (انرژی گرمایی) (Q) = صورتی از انواع انرژی است، مجموع انرژی های ذرات یک ماده، بیان کننده یک انجام فرایند می باشد
ظرفیت گرمایی C = مقدار گرمای بازم برای افزایش دمای یک جسم به اندازه c
C=mc, C=Q/Δθ
ظرفیت گرمایی ویژه c = مقدار گرمای لازم برای افزایش دمای 1گرم از یک جسم به اندازه c
c=Q/mΔθ
عوامل موثر بر گرما : تعداد ذرات، حجم ماده، دما
عوامل موثر بر ظرفیت گرمایی : جرم جسم (تعداد ذرات)(حجم)، نوع ماده
عوامل موثر بر ظرفیت گرمایی ویژه : نوع ماده، حالت فیزیکی
هرچه ظرفیت گرمایی ویژه بیشتر، تغییرات دمایی کمتر و برعکس
سامانه : بخشی از جهان است که در حال تبادل گرما با محیط است
محیط : فضای اطراف ماده
جاری شدن انرژی از سامانه به محیط Tمحیط < Tسامانه
جاری شدن انرژی از محیط به سامانه Tمحیط > Tسامانه
هرچه ماده انرژی کمتری داشته باشد پایدارتر است، و برعکس
واکنش گرمازا با انتقال گرما به محیط باعث گرم شدن محیط می شود
واکنش گرماگیر با جذب گرمای محیط باعث سرد شدن محیط می شود
در فرایند گرماگیر علامت Q سمت چپ واکنش است
در فرایند گرماده علامت Q سمت راست واکنش است
واکنش در دمایی ثابت :واکنشی که در ان واکنش دهنده و فراورده در یک دما قرار دارند
عوامل موثر بر گرما واکنش ها : نوع و مقدار واکنش دهنده، نوع فراورده، حالت فیزیکی مواد واکنش دهنده و فراورده
ترکیبات پایداری بیشتر دارند و انرژی کمتر، اتم ها پایداری کمتر دارند و پر انرژی ترین ذرات اند
انتالپی پیوند :شکستن پیوند که باعث تشکیل اتم گازی می شوند، ΔH>0، مولکول باید حالت گازی داشته باشد
هرچه پیوند سختتر بشکند انتالپی بیشتر است، پیوند سه گانه>پیوند دوگانه>پیوند ساده
هرچه شعاع اتمی بیشتر، طول پیوند بیشتر، شکستن راحت تر، ΔH کمتر
هرچه طول پیوند کوتاهتر باشد شکستن ان سخت تر و ΔH پیوند ان بیشتر
بین انرژی پیوند ساده و دوگانه و سه‌گانه هیچ ارتباطی نیست
در هالوژن ها با افزایش شعاع طول پیوند بیشتر می شود و ΔH کمتر می شود
در قانون هس ساده کردن مواد زمانی انجام می شود که یکی از مواد سمت واکنش دهنده و دیگری سمت فراورده باشد، و حالت فیزیکی مواد یکسان باشد
اگر ماده ای در معادله اصل باشد مانند O2 و در دو یا سه معادله جزیی حضور داشته باشد با ان ماده کار نمی کنید
قانون حذف : اگر ماده ای در معادله ی جزیی باشد ولی در معادله اصل نباشد باید حذف شود
سینتیک : شاخه ای از علم شیمی است که در مورد 1) شرایط انجام واکنش 2) چگونگی انجام واکنش 3) سرعت واکنش، بحث می کند
سرعت واکنش : اهنگ انجام یک واکنش در یک گستره زمانی معین
عوامل موثر سرعت واکنش : دما، کاتالیزگر، غلظت، سطح تماس، نوع مواد واکنش دهنده
در معادلاتی که ماده جامد یا مایع داریم : بردار عمودی غلظت -> خط افقی داریم، بردار عمودی مول -> خط افقی نداریم
برای محاسبه سرعت یک واکنش باید سرعت اجزای ان واکنش محاسبه شود، یعنی سرعت مصرف واکنش دهنده ها و سرعت تولید فراورده ها
گروه عاملی : ارایش خاصی از اتمهاست که به مولکول های دارنده ی انها خواص شیمیایی و فیزیکی خاصی می دهد
هر پیوند دوگانه برای از بین رفتن به یک مولکول هیدروژن H2 نیاز دارد
جدول گروه عاملی هر موقع اماده شد اینجا گذاشته می شود
الیاف : از کنار هم قرار گرفتن رشته های نازک، مو مانند و با انعطاف و استحکام مناسب الیاف ایجاد می شود
انواع الیاف: 1) طبیعی (حثل پنبه پشم مو ابریشم) 2) مصنوعی : موادی که به کمک علم پتروشیمی از نفت استخراج می شوند (مثل پلی استر، پلی اتیلن، پلی امید)
انواع ترکیبات مولکولی
1) مولکول های کوچک یا متوسط: مولکول هایی که دارای تعداد اتم های کم و جرم مولی کم می باشند (مثل H2O ،CH4 ،BR2، C6H12O6 و تمامی هیدروکربن ها)
2) درشت مولکول ها :مولکول هایی که تعداد اتم های بسیار زیاد با جرم مولی بسیار بالا دارند، نیروی بین مولکولی انها بسیار قوی است و به همین دلیل اغلب حالت فیزیکی انها جامد است (مثل سلولز، نشاسته، نایلون، پلی اتیلن)
روش ایجاد الیاف از پنبه : تعدادی زیادی گلوکز در کنار هم تبدیل به رشته سلولز می شوند و از رشته سلولز به پنبه، C6H12O6 -> رشته سلولز -> پنبه
هرچه مولکول جرم مولی بیشتر داشته باشد، نیروی بین مولکولی ان قوی تر است و حالت فیزیکی ان به جامد مایل تر است
مونومر : ترکیبی که پیوند دوگانه دارد
واحد تکرار شونده در اصل مونومر است بدون پیوند دوگانه
کاربرد پلی اتیلن : برای تولید کیسه های پلاستیکی، لوله های انتقال اب، مخازن نگهداری اب، لوگو های اسباب بازی
کاربرد های پلی پروپن : برای تولید طناب، فرش و بسته بندی مواد غذایی و تهیه ی سرنگ
تفلون واکنش پذیری ندارد
تنها پلیمری که منشا ان پیوند سه گانه است پلی وینیل کلرید (P.V.C) است
نیرو های مولکولی : هیدروژنی،واندروالسی
پیوند H به F یا O یا N باشد نیرو هیدروژنی است، در غیر این صورت واندروالسی
هیدروکربن هایی که از C و H تشکیل شده اند جزو ترکیبات ناقطبی به حساب می ایند، مانند نفت، بنزین، تینر [قطبی هیدروژنی OH]-[ناقطبی واندروالسی CH3-H2-CH2]
واکنش های استر : استری شدن (تولید استر)، ابکافت استر (تجزیه استر به وسیله اب)
پلیمر های نشاسته و سلولز از واحد سازنده ای به نام گلوکوز تشکیل می شوند
ابکافت یهنی تجزیه یک ترکیب به وسیله اب، یعنی ترکیب شکسته شود و H و OH اضافه شود
برای جزوه می توانید به این لینک بروید https://pooyahaghi.ir/ri/chem11.php
